در واقع مقعد یکی از اعضای مهم بدن به شمار می رود که ممکن است همچون سایر قسمت های بدن دچار بیماری شود. مقعد تشکیل شده از سلول و بافت های مختلف است که با ایجاد اختلال در هریک از آن ها بیماری متفاوتی پدید می آید که به طور کلی به آن ها بیماری های مقعدی گفته می شود. درمان این بیماری ها به طور کاملاً تخصصی در شفا کلینیک بهترین مرکز تخصصی درمان بیماریهای مقعدی انجام می شود.
نیمه تحتانی مقعد از عصب های حساس برخوردار است و در قسمت میانی آن حاوی رگ های خونی در زیر پوشش سطحی و غدد بسیاری می باشد. برخی از علائم بیماری های مربوط به مقعد ، شبیه به هم بوده و تشخیص این که بیمار به کدام بیماری مبتلا است، نیازمند بررسی و دقت بیشتری دارد.
انواع بیماری های مقعدی در مردان و زنان
- بواسیر یا هموروئید
- شقاق یا فیشر مقعدی
- آبسه مقعدی
- فیستول
- کیست مویی
در ادامه به بررسی هریک از این بیماری ها می پردازیم.
بواسیر یا هموروئید یکی از انواع بیماری های مقعدی
در واقع به رگ های متورم در مقعد، بواسیر یا هموروئید گفته می شود. این عارضه خطری برای فرد نداشته اما می تواند بسیار دردناک باشد.
زمانی که رگ های متورم در داخل کانال مقعد قرار داشته باشند فرد دچار بواسیر داخلی و هنگامی که رگ های متورم خارج از مقعد و در اطراف آن وجود داشته باشند، فرد دچار بواسیر خارجی خواهد شد. در برخی موارد ممکن است فرد به صورت همزمان به هر دو نوع هموروئید مبتلا شود یا علائم سایر بیماری های مقعدی را در خود مشاهده کند.
هر یک از دو نوع علائم خاصی در پی خواهند داشت اما چند علائم بارز آن عبارتند از:
- ترشح مخاط
- خارش مقعد
- درد در ناحیه مقعد
- احساس دفع ناکامل مدفوع
- خون ریزی بدون درد از مقعد
- تورم، التهاب و خونریزی توده ای در مقعد
- وجود زائده یا بیرون زدگی گوشتی در پیرامون مقعد
توجه داشته باشید که وجود خون در مدفوع یا خون ریزی رکتوم علاوه بر اینکه می تواند از علائم بواسیر باشد، ممکن است نشان دهنده بیماری های مقعدی خطرناکی نیز باشد. بنابراین با مشاهده این عارضه حتما به پزشک مراجعه کنید و علت آن را مورد بررسی و درمان قرار دهید.
راه درمان بواسیر یکی از شایع ترین بیماری های مقعدی
به طور کلی روش های مختلفی برای درمان بواسیر وجود دارد. این درمان ها عبارتند از :
- درمان با لیزر
- درمان با جراحی
- درمان با روش سنتی
در ابتدا فرد تحت دارو درمانی و رژیم غذایی خاص ( رژیم غذایی فیبر دار ) قرار می گیرد. اگر این روش برای درمان کافی نبود، از لیزر درمانی استفاده می شود. طی این روش با توجه به سایز و نوع هموروئيد از لیزر کم توان استفاده می شود. در شرایطی که به کار گیری از دو روش ذکر شده کارساز نبود، بیمار تحت جراحی قرار می گیرد. معمولا زمانی که بیماری خیلی پیشرفت کرده باشد از این روش استفاده خواهد شد.
شقاق یکی از بیماری های مقعدی
شقاق یا فیشر زخمی دردناک است که در مقعد ایجاد شده و در بیشتر مواقع با خونریزی همراه می باشد. هرچند که دلایل بروز این عارضه در افراد مختلف متفاوت است اما می توان اسهال و یبوست را به عنوان دو عامل مهم در ایجاد آن معرفی کرد.
همچنین باید گفت که کاهش خونرسانی به قسمت پشت مقعد در ایجاد فیشر بی تاثیر نبوده و میزان شیوع آن در خانم ها و آقایان برابر می باشد.
انواع شقاق مقعدی
بسته به مدت زمانی که فرد درگیر این نوع از بیماری های مقعدی است می توان آن را به دو دسته تقسیم بندی کرد که عبارتنداز:
- شقاق حاد: این نوع از شقاق مقعدی معمولاً کمتر از 12 هفته در فرد طول می کشد. نوع حاد این بیماری به شکل یک خط طولی است.
- شقاق مزمن: چنانچه فرد بیشتر از 12 هفته به شقاق مقعدی دچار باشد و این عارضه موجب عدم خونرسانی به آنودرم و پارگی شده باشد به آن شقاق مزمن گفته می شود. نوع مزمن این بیماری دارای لبه های برجسته بوده و زخمی در ابعاد وسیع است.
بیماری فیشر یا شقاق چه نشانه هایی دارد؟
از موارد زیر می توان به عنوان شایع ترین نشانه های این بیماری اشاره کرد:
- به وجود آمدن زائده پوستی در محل زخم
- خونریزی بعد از اجابت مزاج
- احساس درد و ناراحتی حین دفع مدفوع.
آبسه مقعدی یکی دیگر از بیماری های مقعدی
آبسه مقعدی که در اصطلاح به آن فیستول نیز گفته می شود یک نوع از بیماری های مقعدی خطرناک می باشد که دلیل اصلی ایجاد آن، جمع شدن چرک ناشی از عفونت در ناحیه راست روده و اطراف مقعد می باشد. به عبارت دیگر به حفره پر از چرک و عفونت نزدیک ناحیه مقعد، آبسه مقعدی گفته می شود. زمانی که دهانه غدد نزدیک مقعد بسته می شوند این غده ها دچار عفونت و با گذر زمان متورم شده و مملو از عفونت و چرک می شوند که همین امر زمینه ساز بروز این عارضه در افراد می باشد.
دلیل بروز آبسه مقعدی چیست؟
بیماری های مقعدی به خصوص آبسه مقعدی بیشتر به موجب وجود باکتری هایی همچون اشرشیاکولی و استافیلوکوک در ناحیه مقعد ایجاد شده و در برخی دیگر از موارد عفونت های قارچی دلیل بروز آبسه مقعدی می باشند.
از دیگر دلایل بروز آبسه مقعد می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عفونت حاد غده کوچک مقعد
- ورود باکتری یا هر جسم خارجی به بافت غده
- کولیت
- برخی التهابات روده کوچک
آبسه مقعدی چه علائمی دارد؟
آبسه جزو آن دسته از بیماری های مقعدی است که علائم مختلفی دارد و موارد زیر جزو شایع ترین این نشانه ها و علائم هستند:
- احساس ناراحتی و درد حین لمس راست روده: مقعد به علت جمع شدن عفونت در این قسمت از دستگاه دفع مدفوع، دچار درد و ناراحتی می گردد.
- ایجاد تب : تب، بی اشتهایی، بدن درد و به طور کلی بد بودن حال عمومی شخص، از جمله نشانه های آبسه مقعدی بوده و موجب گمراهی شخص می شود به طوریکه بیمار گمان می کند دچار سرماخوردگی شده است.
- بروز درد نبض دار
- ایجاد ورم در آبسه های سطحی
- ایجاد احساس درد حین دفع مدفوع
آبسه مقعدی چند نوع دارد؟
این عارضه را با توجه به مدت زمان ابتلا و شدت آن می توان به دو نوع زیر تقسیم بندی کرد:
- آبسه عمقی : در این نوع از بیماری های مقعدی ، آبسه با گذشت زمان دردناک تر و متورم تر شده و دلیل ایجاد آن نفوذ عفونت به نواحی عمیق می باشد. نشستن و راه رفتن برای فردی که دچار آبسه مقعدی عمیق است سخت بوده و امکان باز شدن ناگهانی دهانه آبسه و تخلیه خون و عفونت از آن وجود دارد.
- آبسه سطحی : شایع ترین نوع آبسه بوده و به موجب آن لبه مقعد درد شدید داشته، محل آبسه از سایر نواحی گرم تر بوده و بافت های اطراف آن دچار التهاب و قرمزی خواهند شد.
درمان آبسه مقعدی دردناک ترین نوع بیماری های مقعدی
این عارضه را می توان با توجه به شدت آن با روش های گوناگونی درمان کرد که لیزر به دلیل مزایای بی شماری که دارد بهترین روش درمان آبسه مقعد می باشد. از جمله مزایای درمان آبسه مقعدی با لیزر موارد ذیل می باشند:
- برای انجام آن نیاز به بیهوشی نبوده و به طور سرپایی انجام می شود.
- پس از انجام آن فرد درد و ناراحتی زیادی را تجربه نخواهد کرد.
- عمل با حداقل خونریزی انجام می شود.
- دوران نقاهت کوتاهی داشته و فرد سریعاً می تواند انجام فعالیت های روزمره را از سر بگیرد.
نحوه معاینه و تشخیص بیماری های مقعدی
یکی از نگرانی های بیماران مبتلا به بیماری های مقعدی معاینه می باشد. پزشک بعد از گرفتن شرح حال دقیق از سوابق دارویی و بیماری های فرد مراجعه کننده به مشاهده و بررسی ناحیه مقعد با چشم و سپس معاینات دیگر با توجه به نوع مشکلی که حدس میزند وجود دارد می پردازد. به طور کلی نحوه معاینه و تشخیص بیماری های مقعدی به شکل زیر می باشد.
- معاینه بالینی : در این معاینه پزشک بعد از پوشیدن دستکش ، دست خود را آغشته به ژل لغزنده خواهد کرد و با کمک یک انگشت درون مقعد را معاینه می کند. او در طی این معاینه عوامل به وجود آورنده علائم را جستجو می کند.
- آنوسکوپی : یک تکنیک تشخیصی است که در طی ان با استفاده از یک لوله کوچک به نام آنوسکوپ که از طریق مقعد وارد بدن می شود انتهای راست روده و کانال مقعد بررسی خواهد شد.
- کولونوسکوپی : روشی دیگر برای بررسی علائم بیماری های نشیمنگاهی است که در آن با کمک یک ابزار لوله ای کوچک که مجهز به دروبین فیلمبرداری است قسمت هایی از روده بزرگ را مشاهده و بررسی می کند.
- کولونوسکوپی : روش دیگری است که با کمک آن کل روده بزرگ را مشاهده می کنند اما معمولا نیاز به اقدامات قبلی آمادگی روده و همچنین استفاده از ارام بخش در زمان انجام آن دارد.
- بیوپسی : نمونه برداری از بافت یا ضایعات که به منظور بررسی میکروسکوپی انجام می شود با این روش تهیه و به ازمایشگاه برای انجام بررسی های بیشتر ارسال می شود.
اگر از انجام معاینات بالینی خجالت می کشید باید بهتان بگویم که کلینیک شفا دارای پزشکان خانم و آقای مجرب و متبحری است که می توانید برای انجام معاینات به آن ها مراجعه کنید و بدون خجالت و ناراحتی تحت معاینه و درمان قرار بگیرید. بهتر است بدانید که درمان بیماری های نشیمنگاهی بسیار مهم و ضروری هستند و از همین رو توصیه می شود به خاطر خجالت و راحت نبودن درمان آن ها را به تعویق نیاندازید.
برای درمان بیماری های مقعدی به کدام دکتر مراجعه کنم؟
متاسفانه برخی افراد به دلیل احساس شرم از بروز دادن انواع علائم بیماری های مقعدی خودداری کرده و آن را بازگو نمی کنند. اما باید گفت که هرگونه علائم غیر طبیعی در ناحیه مقعد از جمله درد ، خونریزی ، خارش و حتی تغییرات در اجابت مزاج نشانه وجود بیماری بوده و می بایست تحت بررسی و معاینه قرار گیرد. در نتیجه بهترین پزشک برای درمان بیماری های مقعدی ، پزشک و جراح عمومی کولورکتال می باشد. خوشبختانه شفا کلینیک با داشتن کادر مجرب و با تجربه در زمینه درمان بیماری های نشیمنگاهی یکی از بهترین مراکز درمان بیماری های مقعد به شمار می رود.
راه های پیشگیری از بیماری های مقعد
ابتلا به بیماری های مقعدی ، علتهای گوناگونی دارد که یکی از مهمترین آنها ، ابتلا به مشکلات گوارشی و عدم رعایت بهداشت ناحیه مقعدی می باشد. بی توجهی به یبوست یا اسهال مکرر می تواند سبب تحریک پوست ناحیه مقعد شده و در نتیجه علائم بیماریهای مقعد را ایجاد کند. البته که این دو عامل تنها سبب بیماری های نشیمنگاهی نشده و علتهای گوناگونی وجود دارند. بنابراین روشهای کلی پیشگیری از بیماری های مقعدی عبارت اند از:
- استفاده از محصولات و شوینده های ملایم (پیشگیری از بروز حساسیت)
- پرهیز از مصرف دستمال های زبر و خشک
- به هرگونه علائم و درمان به موقع انواع بیماری های مقعدی
- پیگیری و درمان اسهال و یبوست
- استفاده از غذاهای ملین، فیبر کافی و سبزیجات به دلیل بهبود وضعیت گوارشی
- نوشیدن آب کافی در طی روز
- پرهیز از نشستن به مدت طولانی
- حفظ وزن متعادل
سلام هنگام دوش مقعدی با شلنگ کثیف مشکلی پیش میاید؟
سلام ودرود اگه منظور شتشو مقعدی که قطعا نباید باشیلنگ آلوده باشه هرچند که اون ناحیه میتونه کثیف باشه
سلام من در مقعدم زایئده دارم ولی درد و اذیت ندارد آیا مشکل ساز میشود ؟
ودر نزدیک مقعدم وند وقت یکبار جوش میشود؟
ممنون میشم راهنمایی کنید
سلامودرود هرزاعده در ناحیه مقعد نیازبه برداشتن نیست ولی درصورت جوش وداشتن ترشحات حتما مراجعه کنید
سلام من در مقعدم در طی یک مسافرت طولانی متوجه زایده ای شدم که نمی دونم چیه. فقط سفت و کوچک است. بدون هیچ درد و ترشح و… است. آیا باید لیزر کنم؟ مدتی هست فکرم را مشغول کرده. آیا تکثیر هم میشه؟ ممکنه در آینده به جراحی منجر بشه؟
سلامودرود پیشنهادمیشه جهت بررسی به جراح عمومی مراجعه کنید دربیشترموارد بواسیر هستش
سلام خسته نباشید دو روزه در ناحیه مقعد احساس سوزش خیلی کم داشتم بعد که فهمیدم متوجه یک ضایع اندازه لوبیا لبه مقعد به وجود اومده با کمی فشار دست انگار کوچک تر شد یا به نوعی پخش بقيه جاهای مقعد شد در ضمن این مشکل طی ۴روز یبوست در بدنم پیدا شد
سلام ودرود اون ناحیه پاکه هموروئید هستش که بیشترمواقع بایبوست بوجودمیادونبایددستکاری کرد دراولین فرصت به یک جراح کولورکتال مراجعه کنید
سلام در ناحیه مقعد احساس خارش دارم و از قسمت داخل که بیشتر سمت راست حس میشه انگار یه چیزی گاهی تکون میخوره حتی تو حالت عادی و استراحت . معده درد و نفخ و یبوست . حس میکنم نسبت به همیشه مقعد خیلی تنگ هست. شکمم هم درد داره هم سمت راست هم چپ. فکر کردم مشکل کلیه باشه ولی سونو چیزی نشون نداد. اسید معدمم خیلی بالاست. پوستم شدیدا تیره و خشک شده . درد و ترشح ندارم . درد موقع مدفوع ندارم. خونریزی هم نیست بیرون زدگی و اسهال هم ندارم تب هم ندارم.آزمایش انگل منفی شد ولی چند روز مبندازول خوردم فایده نداشت. خارش کمتر شد ولی اون تکون خوردن یه چیزی از قسمت داخلی بیش از یکماهه ادامه داره. تست اچ پیلوری معده مثبت هست که آموکسی سیلین مترونیدازول و بیسموت میخورم . گاز شکم و مدفوع بسیار بد بو. درد شدید مفاصل دارم آزمایش رایت و تو ام ای هم با تیتر پایین مثبت شده ولی آزمایشات روماتیسم منفی بود( گفتن تیتر پایین هست و نمیشه گفت تب مالت هست) . دکتر گفت درد مفاصل عصبی هست . کم خونی شدید فقر آهن دارم که فرامکس و فولیک اسید میخورم که یبوست رو بیشتر میکنه . سابقه کم خونی نداشتم هیچوقت همیشه نرمال بوده ( هر چند کم خونی مینور داشتم ) . قسمت ورودی گوارشم که شاید ابتدای مری باشه احساس وجود یه زائده دارم . از حلق نبود چون دکتر حلق بینی معاینه کرد چیزی ندید. اینم بگم سابقه زخم و میکروب معده دارم . دردهای عجیب من برای چیه ؟؟
سلام وقت بخیر،من حدود ۲ماه خارش شدید تو قسمت مقعدداشتم اولش فک کردم بواسیر و شقاقه ولی بعد دردهای یهویی شروع شد و یهو مث جرقه تیرمیشه و میخواره داخل مقعدهم حدودا ۲_۳سانت داخل روده دو تا جوش مانندهست
سلامودرود جهت تشخیص ودرمان به جراح کولورکتال مراجعه کنید میتونه زخم شقاق باشد
بعد رفتم پیش یه متخصص بعد معاینه گفتن نه شقاقه نه بواسیرپماد زینک اکساید مینو و فلوکورتف داد با دو تا آمپول استفاده کردم ولی الان که تموم شدن دوباره دردش یهو تیر میکشه و میخواره حس میکنم تب میکنم از دردش بنظرتون چی میتونه باشه؟
سلام من چند ماه در ناحیه مقعد خارش شدید دارم ولی چند روز ک درد وسوزشم دارم از دیشب هنگام دستشوی حس میکنم زخم از بیرون ایجاد شده علت چیه و ب چ دکتری مراجعه کنم ممنون
سلام وقت بخیرببخشید من الان در حین دستشویی متوجه شده ام (باعرض پوزش)که لبه مقعدم چندتا دونه سفت دراومده تازه امروز فکرکنم ایجادشده چون دوسه روز پیش نبود واینکه بادست لمس میکنم تکون میخوره ودرد داره الان واقعا نگرانم این چی میتونه باشه کجامراجعه کنم لطفا راهنمایی کنید