توده ها ، برآمدگی و برجستگی های غیرطبیعی هستند که در نقاط مختلف بدن ممکن است ایجاد گردند. کیست ها یا توده های تناسلی نیز کیسه های سربسته ای هستند که از مایعات ، هوا یا چرک پر شده اند و در زیر پوشش دیواره واژن شکل می گیرند. انواع مختلفی از کیست های تناسلی وجود دارند که عوامل متفاوتی در بوجود آمدن آن ها دخیل هستند. از طرفی نیز امکان دارد توده های تناسلی خوش خیم یا بدخیم باشند، در این مقاله شفا کلینیک توضیحات جامعی در این خصوص مطرح نموده است که توصیه می کنیم حتما حتما حتما آن را تا انتها مطالعه کنید.
به طور معمول کیست های واژینال علائمی از خود نشان نمی دهند اما در برخی موارد هنگام روابط جنسی یا استفاده از تامپون باعث درد و ناراحتی فرد می شوند. بسته به نوع توده ، برخی از آن ها در همان اندازه کوچک باقی مانده و نیازی به اتخاذ روند درمانی ندارند و بعضی دیگر ممکن است رشد پیدا کرده و موجب درد و خارش شوند یا احتمال بروز عفونت را افزایش دهند.
علت ایجاد توده های ناحیه تناسلی
توده‌ها و زائده ها در اندام تناسلی می توانند به دلایل مختلفی ایجاد شوند. این دلایل می توانند شامل مسائل طبیعی و طبیعتاً بدون خطر یا مشکلات جدی تر با خطرات بهداشتی باشند. در زیر چند عامل اصلی که ممکن است باعث ایجاد توده ها و زائده ها در اندام تناسلی شوند ، آورده شده است:
- سیستم لنفاوی
برخی از توده ها در اندام تناسلی ممکن است ناشی از مشکلات در سیستم لنفاوی باشند. این توده ها معمولاً ناشی از انسداد لوله های لنفاوی یا اختلالات در جریان لنفا می باشند.
- ورم ها
برخی از تورم ها و آفت ها می توانند زائده هایی را در اندام تناسلی ایجاد کنند. مثلاً ویروس های پاپیلوما (HPV) ممکن است باعث ایجاد زائده هایی چون زگیل ها شوند.
- تومورها
تومورها یا سلول‌های غیرطبیعی می توانند توده هایی را در اندام تناسلی ایجاد کنند. این تومورها ممکن است خوش خیم یا خطرناک باشند.
- ترکیبات غیرطبیعی
مصرف برخی از مواد شیمیایی یا افزودنی ها ممکن است باعث ایجاد توده ها یا زائده ها شود.
- عفونت ها
عفونت‌ها نیز می توانند باعث بروز توده های تناسلی شوند از میان تمامی عفونت ها ، عفونت‌های باکتریایی یا ویروسی می توانند نقش پررنگ تری در بروز این عارضه داشته باشند.
- اختلالات هورمونی
تغییرات در سطوح هورمونی نیز می توانند به ایجاد توده ها و زائده ها در اندام تناسلی منجر شوند.
تشخیص و درمان توده ها و زائده ها بستگی به نوع و علت ایجاد آنها دارد. در صورتی که شما یا کسی دیگری مشکلی در این زمینه دارید ، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا تشخیص دقیق گرفته و درمان مناسب انجام شود. به یاد داشته باشد که بروز هر مشکل غیر عادی در بدن نیاز به بررسی درست توسط یک فرد مجرب دارد و نباید به راحتی از کنار آن گذر کرد.
انواع توده های تناسلی و علت تشکیل آن ها
کیست های تناسلی انواع متفاوتی را شامل می شوند ؛ اما از جمله رایج ترین و شناخته شده ترین آن ها عبارتند از : کیست‌های اینکلوژن ، کیست های گارتنر ، کیست های بارتولین و کیست‌های مولرین. تومورهای خوش خیم در واژن نیز به صورت کیست به نظر می رسند. علل شکل گیری توده ها تناسلی بسته به نوع آن متفاوت است. گاه ممکن است در اثر یک ضربه پدیدار شوند ، گاه ممکن است پروسه ای همچون زایمان یا روابط جنسی در این امر دخالت داشته باشند.
کیست‌های اینکلوژن
توده های تناسلی اینکلوژن از جمله شایع ترین کیست های واژینال می باشند. در صورت آسیب دیدن دیواره واژن این نوع از توده ها بروز پیدا می کنند. در طول زایمان یا بعد از جراحی نیز تشکیل کیست اینکلوژن محتمل است.
کیست های مجرای گارتنر مجرای گاتنر یکی از اندام های حفره لگنی در زنان است که جنین در آن رشد می کند. این مجرا ممکن است باعث تجمع مایعات شود و بعد از مدتی بر روی دیواره واژن به کیست مبدل گردد.
کیست بارتولین
غده بارتولین در محلی نزدیک به دهانه واژن ، بر روی لابیاها قرار دارد. اگر یک لایه از پوست بر روی این غده قرار گیرد ، مایعات به غده بارتولین باز می گردند و تشکیل کیست می دهند. توده تناسلی بارتولین عموماً بدون درد می باشد. چنانچه کیست حالت عفونی پیدا کند ، به آبسه تبدیل می شود.
کیست‌های مولرین
بعد از تولد کودک ، ممکن است مواد و ترکیباتی در محل باقی بمانند. کیست های مولرین در نتیجه این امر تشکیل می شوند. این نوع از توده های تناسلی از مخاط پر شده اند ، احتمال شکل گیری آن ها در قسمت های مختلف واژن وجود دارد.
علائم توده های تناسلی
تشکیل کیست در ناحیه تناسلی ، به بروز علائم خاصی منجر نمی شود. به طور کلی ممکن است متوجه برآمدگی و برجستگی ایجاد شده بر روی دیواره واژن شوید. در سوی دیگر احتمال می رود که وجود توده های تناسلی تنها در زمان رابطه جنسی یا وارد کردن تامپون درون واژن ، درد نسبی را موجب شوند.
تشخیص توده های تناسلی
در طول روند معاینه لگنی امکان دارد متخصص بر روی دیواره واژن برجستگی ای را احساس نماید. بدین نحو ایشان به بررسی پرونده پزشکی تان و نشانه های احتمالی نمود یافته ، می پردازد. به جهت تشخیص دقیق تر و پی بردن به دیگر شرایط و عارضه های احتمالی موجود ، پزشک انجام چند تست دیگر را ملزم می داند.
- انجام بیوپسی از بافت کیست در راستای پی بردن به خوش خیم یا بدخیم بودن توده
- آزمایش ترشحات واژن یا دهانه رحم به جهت شاسایی بیماری های مقاربت جنسی
- انجام MRI ، CT اسکن و سونوگرافی برای مشاهده و بررسی دقیق تر کیست با کمک جزئیات نشان داده شده در تصاویر بدست آمده
راه های درمان توده های تناسلی
در اکثر موارد کیست های تشکیل شده در دیواره واژن به روند درمانی خاصی نیاز ندارند. در طول چک آپ های ماهیانه ، کیست ها واژینال باید از نظر رشد و ایجاد هر گونه تغییر تحت نظر قرار بگیرند. چنانچه این توده رشده کرده و علائم شدیدی را به همراه داشته باشند ، پزشک برای خارج ساختن آن ها از محل ، انجام جراحی را پیشنهاد می کند. در صورتی که توده تناسلی باعث عفونت یا آبسه شود ، متخصص برای شما داروی آنتی بیوتیک تجویز می کند.
- آنتی بیوتیک
زمانی که تشخیص داده شود کیست موجود عفونی بوده یا از طریق مقاربت جنسی عفونتی به آن ناحیه وارد شده ، پزشک مصرف آنتی بیوتیک را توصیه می کند.
- نشستن در تشت یا وان حمام
بدین نحو که فرد تشت یا وان را چند سانتی متر از آب پر می کند و به مدت 3 الی 4 روز ، چند مرتبه درون آن می نشیند. این عمل باعث می شود بدون دخالت انسانی کیست تخلیه گردد و از بین رود.
- مارسوپیالیزیشن
این روش برای کیست هایی که به طور مکرر نمود می یابند ، کاربرد پذیر است. پزشک در دو سوی محل تخلیه کیست دو بخیه قرار می دهد تا برش به طور دائم باز بماند. یک لوله پلاستیک کوچک به مدت چند روز نیز در ان محل قرار می گیرد تا تخلیه به صورت کامل انجام پذیرد و از بازگشت توده جلوگیری کند.
- جراحی
طی عمل جراحی ، پزشک با اعمال بی حسی موضعی یا داروی آرامبخش ، پروسه را آغاز می کند. بدین صورت که ایشان درون کیست یک برش کوچکی ایجاد کرده و از آن طریق تخلیه می شود.
پیشگیری از بروز توده های تناسلی
جلوگیری از رشد کیست ها تناسلی امر آسانی به حساب نمی آید. تمیز نگه داشتن محیط واژن و داشتن رابطه جنسی محافظت شده ، دو عاملی هستند که می توانند ریسک تشکیل توده های تناسلی را کاهش دهند.
عوارض توده های تناسلی
بروز عوارض به سبب وقوع کیست واژینال به ندرت اتفاق می افتد. با این حال باید در نظر داشت که ممکن است توده ها تناسلی افزایش سایز پیدا کرده و دردی از پس آن نمود یابد. در این صورت می تواند خطر ابتلا به عفونت را نیز بالا ببرد.
