زمان مطالعه: 3 دقیقه

اختلال دفع مدفوع یا اجابت مزاج سخت یک عارضه گوارشی بسیار دردناک است که موجب بروز علائم دردناک و جدی در بزرگسالان و حتی کودکان می شود. عوامل متعددی در گیر کردن مدفوع و بروز ای علائم دخیل هستند که یکی از آنها ابتلا به بیماری های مقعدی یا بیماری های گوارشی شناخته می شود. بنابراین در ادامه این مقاله همراه ما بوده تا با اختلال دفع و بهترین روش درمان آن آشنا شوید.

اختلال دفع مدفوع در بزرگسالان

اختلال دفع چیست؟

اختلال دفع به عارضه ای گفته می شود که در آن فرد احساس نیاز به اجابت مزاج داشته و سعی در دفع دارد اما نکته حائز اهمیت این است که افراد مبتلا به اختلال دفع این است که این بیماران نمی توانند اجابت مزاج راحتی داشته و معمولا احساس میکنند که مدفوع آنها گیر کرده است. به صورت کلی به این بیماری سندرم دفع سخت مدفوع یا (ODS) نیز گفته شده و علائم دردناکی نیز به دنبال دارد ؛ این عارضه می تواند به صورت مستقیم کیفیت زندگی افراد را تحت تاثیر قرار داده و از نشانه‌ های شایع این بیماری می توان به گیر کردن مدفوع در روده یا انتهای راست‌ روده که می‌ تواند منجر به درد یا احساس سنگینی اشاره نمود.

علت اصلی اختلال دفع مدفوع

به صورت کلی اختلال دفع مدفوع یا سندروم دفع سخت ، علتهای متعددی دارد که یکی از مهمترین آنها داشتن رژیم غذایی نامناسب است. البته که علتهای ی از جمله بارداری ، اضافه وزن ، افزایش سن ، بیماری پارکینسون ، بیماری سلیاک ، آسیب های نخاعی و غیره نیز از علت های دیگر این عارضه به شمار می روند.
علاوه بر آن دیگر علتهای اجابت مزاج سخت عبارت اند از:

  • کاهش حرکات روده ای : مشکلاتی مانند کندی عملکرد کولون یا ضعف عضلات کف لگن می‌ تواند باعث سندروم اجابت مزاج سخت شود ، بنابراین می توان گفت حرکات روده ای تاثیر بسزایی در بروز اختلال مدفوع را به دنبال دارند.
  • رژیم غذایی نامناسب : مصرف کم فیبر و آب می‌ تواند منجر به خشک شدن مدفوع و سختی در دفع شود؛ در نتیجه باید گفت که داشتن رژیم غذایی بخش عمده ای از علت بروز عارضه های گوارشی و مقعدی را به دنبال دارد.
  • عوامل روانی : داشتن شرایط استرس زا، اضطراب یا افسردگی ممکن است به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر فرآیند دفع مدفوع و دستگاه گوارش تاثیر بگذارد.
  • بیماری‌های زمینه‌ ای: شرایطی مانند سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS)، هموروئید یا سایر بیماری های مقعدی می‌ توانند احتمال بروز این اختلال را افزایش دهد.
  • علائم گوارشی: بیماری ها و علائم گوارشی از جمله نفخ شدید یا یبوست نیز می توانند از علتهای دیگر اجابت مزاج سخت باشند که می بایست با رعایت نکات تغذیه ای کنترل شوند.
  • گوشت اضافه: وجود گوشت اضافه مقعدی می تواند یکی از اصلی ترین دلایل سخت شدن اجابت مزاج شده و آن را تحت تاثیر قرار دهد. 

علائم سندروم دفع سخت

اصلی ترین نشانه سندروم دفع مدفوع سخت ، گیر کردن و نیامدن مدفوع است که به دلایل ذکر شده ایجاد و موجب این عارضه می شود. برخی از اصلی ترین علائم بیماری اختلال دفع مدفوع عبارت اند از:

  • احساس فشار در روده ها
  • عدم توانایی در اجابت مزاج و گیر کردن مدفوع
  • احساس وجود توده هنگام اجابت مزاج و خارج شدن مدفوع
  • درد و نیاز به زور زدن هنگ
  • احساس عدم تخلیه کامل مدفوع و باقی ماندن آن
  • اجابت مزاج در زمان طولانی
  • درد مقعد و التهاب مقعدی
  • ابتلا به هموروئید ، شقاق یا سایر بیماری های مقعد
  • حالت تهوع ، بی اشتهایی و نفخ

اجابت مزاج سخت

درمان اختلال دفع مدفوع

به صورت کلی اولین نکته درباره ابتلا به اختلال دفع مدفوع این است که این بیماری به هیچ عنوان نباید با یبوست اشتباه گرفته شود. در نتیجه باید گفت که درمان این عارضه نیز به صورت کلی با درمان یبوست متفاوت بوده و به هیچ عنوان مشابه با یکدیگر نخواهند بود. در صورت ابتلا به یبوست فرد می بایست از ملین و انواع فیبر ها استفاده کند ؛ اما در مقابل درمان اجابت مزاج سخت یا اختلال دفع به روش های دیگر پزشکی امکان پذیر است.
همچنین نکته قابل توجه این است که تشخیص این عارضه می بایست با استفاده از تصویر برداری ها و معاینه پزشک انجام شده و توصیه می شود که در صورت طولانی شدن علائم آن حتما به پزشک مراجعه کنید. بیشتر افراد متاسفانه آن را با یبوست اشتباه گرفته و روش درمانی نادرست را انتخاب میکنند که نتیجه حاصل از آن ، حاد شدن بیماری است.