کولونوسکوپی یک آزمایش است که معمولا برای تشخیص انواع بیماری های روده و مقعد انجام شده تا عارضه تشخیص و بررسی دقیق انجام شود. به طور کلی می توان گفت که این روش تشخیص برای انواع بیماری های رکتوم و مقعد کاربردی بوده و تا حد زیادی تاثیرگذار است. در ادامه از این مقاله همراه ما بوده تا به صورت دقیق به بررسی کولونوسکوپی ، علت و نحوه انجام آن بپردازیم.
کولونوسکوپی چیست؟
ممکن است زمان ابتلا به علائم های مقعدی از جمله درد ، خونریزی ، سوزش و خارش مقعدی نام کولونوسکوپی را شنیده اما با آن آشنایی نداشته باشید. اگر به صورت دقیق بخواهیم کولونوسکوپی را بررسی کنیم ، باید به این موضوع بپردازیم که روده دارای 3 بخش متفاوت از جمله روده کوچک ، روده بزرگ و در نهایت رکتوم است. بروز هرگونه زائده یا عارضه در نواحی مختلف از روده می بایست به صورت دقیق بررسی و تشخیص داده شود که این کار معمولا با استفاده از کولونوسکوپی امکان پذیر است.
کولونوسکوپی یک روش تشخیصی و درمانی پیشرفته برای بررسی وضعیت روده بزرگ (کولون و رکتوم ) است. در این روش، پزشک از یک لوله انعطاف پذیر و نازک که در انتهای آن یک دوربین کوچک قرار دارد، استفاده کرده تا داخل روده بزرگ را به صورت دقیق مشاهده کند. این لوله که کولونوسکوپ نام دارد، از طریق مقعد وارد روده شده و تصاویر دقیقی از پوشش داخلی روده به پزشک ارائه می دهد.
چه زمانی کولونوسکوپی تجویز می شود؟
پزشکان معمولا از این روش برای بررسی خونریزی های غیرعادی، تغییرات مزمن در اجابت مزاج، درد های شکمی مداوم و بررسی وجود توده های مشکوک از جمله پولیپ های موجود در روده انجام می دهند. علاوه بر آن، کولونوسکوپی یک ابزار کلیدی برای تشخیص زودهنگام سرطان کولورکتال یا حتی سرطان مقعدی است و می تواند از بروز مشکلات جدی تر جلوگیری کند.
- دارا بودن سابقه موروثی سرطان روده یا پولیپ
- خونریزی از مقعد یا مشاهده خون در مدفوع
- کاهش وزن ناگهانی
- یبوست یا اسهال مداوم و بدون علت مشخص
- کم خونی یا فقر آهن
- درد های شکمی مداوم بدون نشانه دیگر
کولونوسکوپی چه کاربرد هایی دارد؟
انجام کولونوسکوپی برای تشخیص بیماریهای روده ای است که این عمل انواع بیماری های روده ای می شود. برخی از کاربرد های اصلی این روش عبارت اند از:
- تشخیص زودهنگام سرطان: بسیاری از موارد سرطان کولورکتال در مراحل اولیه بدون هیچگونه علائم هستند ؛ از این رو کولونوسکوپی می تواند پولیپ های پیش سرطانی را شناسایی کرده و در همان جلسه درمان کند.
- بررسی علائم گوارشی غیر طبیعی: دردهای شکمی مزمن، تغییرات در عادات روده‌ای از جمله اسهال یا یبوست در طولانی مدت و خونریزی مقعدی، همگی می توانند نشانه هایی از وجود مشکلات جدی باشند که با انجام کولونوسکوپی قابل تشخیص هستند.
- درمان انواع پولیپ های روده ای: در برخی موارد پزشک زمان انجام کولونوسکوپی ضایعه ای از جمله پولیپ مشاهده کند، پزشک می تواند آن را در همان لحظه بردارد که این امر خطر ابتلا به سرطان را تا حد زیادی کاهش می دهد.
- بررسی بیماری های التهابی روده: بیماران مبتلا به بیماری هایی از جمله کولیت اولسراتیو یا کرون، با کولونوسکوپی می توانند وضعیت التهاب روده خود را بررسی کنند.
- بیماری های مقعدی : تشخیص انواع بیماری های مقعدی از جمله هموروئید ، بواسیر ، شقاق یا غیره به وسیله کولونوسکوپی امکان پذیر بوده و پزشک می تواند آن را به صورت دقیق بررسی کند.
حال بیمار بعد از کولونوسکوپی چگونه است؟
بعد از انجام کولونوسکوپی، بیمار معمولاً احساس خستگی و نفخ دارد که ناشی از هوای تزریق شده به روده در حین انجام کولونوسکوپی است. این وضعیت کاملا موقتی بوده و معمولاً ظرف چند ساعت به طور کامل برطرف می شود. در برخی از موارد بیماران ممکن است کمی احساس گیجی داشته باشند که این موضوع نیز ناشی از مواد بی حسی یا بیهوشی حین کولونوسکوپی ایجاد می شود.
برخی نکات مهم درباره حال عمومی بیمار پس از کولونوسکوپی عبارت اند از:
- استفاده از غذا های نرم و بدون مواد تحریک کننده (از جمله ادویه دار) در چند روز ابتدایی بعد از کولونوسکوپی به خصوص زمان برداشتن پولیپ ها توصیه می شود
- مشاهده خون در مدفوع بعد از کولونوسکوپی طبیعی است اما اگر عارضه بسیار حاد است ، حتما با پزشک مشورت کنید.
- استراحت در حداقل 3 روز بعد از عمل توصیه می شود.
توصیه می شود که در روز های ابتدایی بعد از عمل از مایعات بیشتری استفاده کنید .
عوارض کولونوسکوپی
کولونوسکوپی یک روش ایمن برای بررسی و تشخیص انواع عارضه های مقعدی و روده ای است که می تواند عوارض متعددی نیز به همراه داشته باد. برخی از این عوارض عبارت اند از:
- پارگی دیواره روده: در برخی موارد بسیار روده ممکن است با وارد شدن لوله به روده بیمار دچار آسیب به دیواره روده شود.
- خونریزی: خونریزی طبیعی و بسیار خفیف است که به دلیل برداشتن پولیپ ها یا زائده های روده به وجود می آید.
- واکنش به داروهای آرام بخش: حساسیت و واکنش های آلرژیکی به دارو های آرام بخش یا بی حسی حین کولونوسکوپی
- درد و نفخ شکمی: نفخ و درد شکم نیز کاملا طبیعی بوده و بعد از چند روز به صورت کامل از بین می رود.
- عفونت: عفونت یک عارضه نادر است که به دلیل آلودگی ناشی از کولونوسکوپی به وجود می آید.
البته که این عوارض بسیار نادر یا خفیف هستند و با رعایت نکات و مراقبت های بعد از آن کاملا رفع می شوند.
توصیه پایانی
کولونوسکوپی یکی از مهم ترین و موثر ترین روش های تشخیص برای بررسی بیماری های روده‌ای و حتی پیشگیری از سرطان های روده و کولورکتال است. بسیاری از بیماران نگرانی خاصی نسبت به این روش دارند که باید گفت که جای هیچگونه نگرانی برای کولونوسکوپی وجود نداشته و به راحتی قابل انجام است. بنابراین اگر پزشک برای تشخیص بیماری شما کولونوسکوپی تجویز کرده است، بهتر است آن را به تعویق نینداخته و با آرامش کامل این آزمایش را انجام دهید.
دیدگاه خود را بنویسید