با پیشرفت علم و دانش روزافزون ، روش های دقیق تشخیصی برای بررسی و شناسایی انواع بیماری ها دارند. یکی از این روش های تشخیص بیماری که در حوزه سلامت زنان جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است، کولپوسکوپی می باشد. این روش تشخیص تخصصی برای ارزیابی دقیق دهانه رحم، واژن و ولو، به ویژه در زنانی که نتایج پاپ اسمیر آن ها غیرطبیعی بوده، استفاده می شود. در ادامه از این مقاله به بررسی کامل این روش از جمله ، نحوه انجام کولپوسکوپی، عوارض کولپوسکوپی و همچنین کاربرد و مزایای کولپوسکوپی خواهیم پرداخت.
کولپوسکوپی چیست؟
کولپوسکوپی (Colposcopy) فرآیندی است که در آن پزشک با استفاده از دستگاهی به نام کولوپوسکوپ، نواحی داخلی دستگاه تناسلی زنان را با استفاده از بزرگنمایی مشاهده می کند. این ابزار می تواند تصاویری با جزئیات بالا از دهانه رحم فراهم کرده و به تشخیص سلول های غیرطبیعی، پیش سرطانی یا سرطانی ناحیه کمک نماید. درواقع کولپوسکوپی نوعی روش غیر تهاجمی، اما دقیق و حساس است که اغلب پس از نتایج غیرطبیعی آزمایش پاپ اسمیر انجام می گیرد. هدف اصلی آن، بررسی بافت های مشکوک برای تشخیص زودهنگام ناهنجاری های سلولی سرطانی و ضایعات پیش سرطانی است.بنابراین برخی از اصلی ترین دلایلی که کولپوسکوپی انجام می شود عبارت اند از:
- مشاهده نتایج غیرطبیعی در آزمایش پاپ اسمیر
- تشخیص زگیل تناسلی یا HPV
- خونریزی های غیرطبیعی
- بررسی ضایعات قابل مشاهده در معاینه فیزیکی
- بررسی و تشخیص موارد مشکوک به سرطان دهانه رحم
نحوه انجام کولپوسکوپی
نحوه انجام کولپوسکوپی به گونه ای است که بیشترین دقت را با کمترین میزان تهاجم و درد برای بیمار فراهم سازد. این روند معمولاً در مطب پزشک و بدون نیاز به بیهوشی انجام می شود. بیمار در وضعیت مشابه معاینه لگنی قرار گرفته و پزشک با وارد کردن ابزار مخصوص به داخل واژن، ناحیه دهانه رحم را بررسی و مشاهده می کند.
سپس، کولوپوسکوپ که خارج از بدن بیمار قرار دارد، ناحیه مورد نظر را با بزرگنمایی بررسی می کند. پزشک ممکن است محلول هایی را بر روی دهانه رحم مالیده تا سلول‌های غیر طبیعی را بررسی کند. همچنین اگر سلول ها یا موارد مشکوک نیز در ناحیه دیده شود، نمونه برداری انجام خواهد شد. قابل ذکر است که تمامی فرایند کولپوسکوپی معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه زمان برده و نیاز به بستری شدن نیست. بنابراین جای هیچگونه نگرانی وجود نداشته و می توانید به راحتی و بدون درد به انجام کولپوسکوپی بپردازد.
اقدامات ضروری قبل از کولپوسکوپی
انجام کولپوسکوپی نیازمند رعایت برخی اقدامات و نکات است که برخی از آنها را بررسی کرده ایم که عبارتند از:
- حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از معاینه، از دوش واژینال، کرم ها یا داروهای واژینال استفاده نشود.
- داشتن رابطه جنسی در روزهای قبل از معاینه ممنوع است.
- بهترین زمان انجام کولپوسکوپی معمولاً چند روز پس از پایان قاعدگی است.
- رعایت بهداشت ناحیه تناسلی توصیه می شود.
آیا کولپوسکوپی عوارض دارد؟
خیر معمولا این روش تشخیص بیماری ها چندان خطرناک نبوده و از عوارضی برخوردار نیست . اما با این حال درد خفیف یا خونریزی یک امر طبیعی است که موقتی بوده و بعد از مدتی قابل رفع خواهد بود. بنابراین عوارض کلی این روش عبارت اند از:
- احساس درد یا ناراحتی خفیف در ناحیه لگن که بعد از چند ساعت از بین می رود
- ترشحات واژینال غیر معمول تا چند روز بعد از کولپوسکوپی
- لکه بینی یا خونریزی اندک
- عفونت (بسیار نادر)
- خونریزی خفیف در صورت انجام بیوپسی یا همان نمونه برداری
کاربرد و مزایای کولپوسکوپی
بررسی هر علائم غیر طبیعی در روزهای ابتدایی ابتلا به بیماری می تواند تا حد زیادی از پیشروی آنها جلوگیری کرده و درمان را با موفقیت همراه سازد. بنابراین مزایا و کاربرد کولپوسکوپی بسیار گسترده بوده که برخی از آنها عبارت اند از:
- تشخیص زودهنگام ضایعات پیش سرطانی و سرطانی
- تأیید نتایج غیرطبیعی پاپ اسمیر در مواردی که نتایج مبهم یا نگران کننده دارد
- بررسی دقیق HPV و زگیل تناسلی از آنجایی که ویروس HPV یکی از عوامل اصلی سرطان دهانه رحم است
- غیر تهاجمی بودن روش برخلاف روش های جراحی، نیازی به بریدگی یا بیهوشی نیست
- بدون نیاز به بیهوشی و سرپایی بودن کولپوسکوپی
- هزینه مقرون به صرفه
- دقت بالا به دلیل دقیق بودن این روش آزمایشی
تفاوت کولپوسکوپی با پاپ اسمیر
کولپوسکوپی عمدتا یک روش دقیق تر ، موثرتر و حرفه ای تر برای تشخیص انواع زائده ها و بیماری ها به شمار می رود. این در حالی است که پاپ اسمیر به بررسی سلول های سطحی پرداخته و نتایج قطعی ندارد. همچنین پاپ اسمیر را میتوان به عنوان چکاپ انجام داد اما کولپوسکوپی معمولا برای بررسی های دقیق تر و بیشتر تجویز میشود. علاوه بر آن در تست پاپ اسمیر انجام نمونه برداری یا بپوسی وجود ندارد این در حالی است که در کولپوسکوپی پزشک می تواند برای تشخیص و بررسی دقیق تر نمونه زائده را بردارد.
دیدگاه خود را بنویسید